Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri Ders Notları

2004 Brüksel Zirvesi Sonrası Türkiye-AB İlişkileri Ünite 4

Türkiye’nin adaylığı 1999 Helsinki Zirvesi’nde ilan edilmiş, 2004 Brüksel Zirve­si’nde ise Türkiye’nin 3 Ekim 2005 tarihinde müzakerelere başlayacağı ilan edil­miştir.Türkiye’nin Kopenhag siyasi kriterlerini yeterince karşılamış olduğu belirtilmiş ve müzakerelerin 3 Ekim 2005’te başlayacağı ilan edil­miştir. Bu bildirgede aynı zamanda Hırvatistan’ın da Nisan 2005’te katılım müzake­relerine başlayacağı belirtilmiştir.
Ucu Açık Müzakereler: Bu tarihten önce AB ile müzakerelere başlamak sonu tam üyelikle sonuçlanacak bir sürecin başlangıcı demektir.
Içerme Kapasitesi (Absorption Capacity): AB’ye katılan yeni ülkeler, gerek mali, kurumsal gerekse toplumsal olarak bir külfeti de beraberinde getirmekte üye sayısı arttıkça birliğin işleyişi ve ortak karar alma mekanizmaları gitgide karmaşık bir hâl almaktadır.

Müktesebat ve Müzakere Fasılları

Müktesebat AB’nin kuruluşun­dan itibaren geçirdiği değişim ve gelişim boyunca kabul edilen ve tüm üye ülke­leri bağlayan ortak hukuki metinlerin tümüne verilen addır.Katılım müzakereleri 35 fasıl altında toplanmıştır, son iki fasıl diğer fasıllarda müzakereler tamamlandığında müzakere edilmeden sonuçlandırılır.

Müzakerelerde Önemli Belgeler

( Aşırı Derecede Önemli Kesin Soru Geliyor )

Müzakere Çerçeve Belgesi
Müzakere Çerçeve Belgesi katılım müzakerelerinin temel belgelerinden biridir. Aday ülkelerle yapılan katılım müzakereleri, her ülke için ayrı olarak hazırlanan müzakere çerçevesine göre yürütülür. Müzakere Çerçeve Belgesi’nin belirleyici özelliği aday ülkenin içinde bulunduğu durum göz önüne alınarak hazırlanması ve müzakerenin işleyiş, biçim ve kurallarını bütün ayrıntılarıyla ele almasıdır.
İlerleme Raporları
İlerleme Raporları AB’nin aday ülkenin genel olarak siyasi ve ekonomik kriterler­de ve özel olarak her müktesebat faslında bir yıl içinde kat ettiği yolu değerlendir­diği belgedir. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve her yılın sonbaharında ilan edilen İlerleme Raporu Türkiye için ilk olarak 1998 yılından yayınlanmıştır ve o tarihten itibaren her yıl düzenli olarak yayınlanmaktadır.
Katılım Ortaklığı
Katılım Ortaklığı Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve Konsey tarafından onaylandıktan sonra AB Resmî Gazetesi’nde yayımlanan ve müzakerelerin AB ta­rafınca belirlenen yol haritasıdır.
Ulusal Program
Avrupa Birliği Müktesebatmm Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı, kı­sa adıyla Ulusal Program’da aday ülke Türkiye Katılım Ortaklığında belirlenen he­deflerin nasıl bir takvimle yerine getireceğini, hangi kurumların hangi hedeften sorumlu olacağını ve mali kaynakların kullanımını detaylı olarak açıklar. Her aday ülke gibi Türkiye’nin de Ulusal Program’ında Katılım Ortaklığı’nda önerilen takvi­me uyması esastır. Ulusal Program ilk kez 2001’de hazırlanmış, 2003 ve 2008’de güncellenmiştir.

Fiili Müzakerelerin Başlaması ve Gidişatı

Bu 8 fasıl şunlardır: Malların Serbest Dolaşımı, İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sun­ma Serbestîsi, Mali Hizmetler, Tarım ve Kırsal Kalkınma, Balıkçılık Politikası, Taşı­macılık Politikası, Gümrük Birliği ve Dış İlişkiler.

**** Önemli Notlar ****

1999 Helsinki ve 2004 Brüksel zirveleri Türkiye nin adaylığının kabul edildiği ve müzakerelerin başlanmasına karar verilmiştir.
Hırvatistan Türkiye ile aynı anda Müzakerelere başlamıştır.
İçerme Kapasitesi ; AB nin üye olacak ülkenin birliğe getireceği mali, kurumsal ve toplumsal külfeti karşılıya bilecek durumda olması.
Kültür Başkenti Müzakere fasıllarından biri değildir.
Bilim ve Araştırma bloke edilen fasıllardan biri değildir.
Sosyal Politika ve İstidam konulu fasıl, Türkiye ile henüz müzakerelere başlanmamıştır.
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu ; Türkiye’de müzakerelerin gidişatı hakkında günü gününe Avrupa Komisyonuna rapor vermekle yükümlüdür.
Avrupa Birliği Anayasası, Avrupa birliği müzakerelerine dahil değildir.
Avrupa Birliğine ne aday olan ülkelere yapılan mali desteğe Katılım Öncesi Yardım Aracı IPA adı verilmektedir.
İlerleme Raporu; Her sonbaharda ilan edilen ve Avrupa Birliği nin aday ülkenin durumunu değerlendiren belgedir.